در طول فصل زمستان، بسیاری از ساکنان مناطق سردسیر کشور با مشکل یخ زدن لوله‌هایی که خارج و حتی داخل ساختمان نصب شده‌اند مواجه می‌شوند. این اتفاق حتی ممکن است برای ساختمان‌هایی که با استفاده از باکیفیت‌ترین متریال یعنی لوله 5 لایه لوله‌کشی شده‌اند نیز رخ بدهد. طبق نظر کارشناسان هیچ عامل به اندازه دمای پایین محیط نمی‌تواند برای لوله و اتصالات ساختمان مضر باشد. بنابراین اگر ساکن منطقه‌ای از کشور هستید که معمولا زمستان‌های سخت و طولانی دارد؛ مهم است که سیستم لوله‌کشی منزل خود را برای قرار گرفتن در معرض این شرایط آب و هوایی آماده کنید. ما در این مقاله به راه‌های ساده اما کاربردی برای پیشگیری از یخ‌زدگی لوله‌های آب ساختمان در فصل زمستان نگاهی انداخته‌ایم.
بهترین روش‌ها برای جلوگیری از یخ زدگی لوله آب کدامند؟
تکنیک‌هایی که در زیر توضیح می‌دهیم؛ بهترین روش‌های پیشگیری از یخ‌زدگی انواع لوله و اتصالات هستند:
لوله‌ها را به خوبی عایق‌بندی کنید
برای عایق‌بندی لوله‌ها سعی کنید اول به سراغ لوله‌های روکاری که بیرون از ساختمان هستند بروید و آنها را با بهترین عایق برای جلوگیری از یخ زدگی لوله آب بپوشانید. این لوله‌ها به دلیل تماس با هوای بیرون، بیشتر مستعد یخ‌زدگی هستند. عایق‌کاری لوله‌ها با استفاده از روکش لوله، خطر یخ‌زدگی و ترکیدگی ناگهانی ناشی از فشار اضافی را کاهش می‌دهد.
از فوم مخصوص لوله استفاده کنید
اگر نیاز به عایق بیشتر دارید؛ می‌توانید از فوم لوله‌ای استفاده کنید. این فوم‌ها محافظت طولانی مدتی از لوله‌ها داشته و نصب بسیار راحتی دارند.
فضای بین کف و دیوار با لوله را پر کنید
بهترین عایق برای جلوگیری از یخ زدگی لوله آب این است که اگر فضایی بین لوله و دیوار یا لوله و کف وجود دارد آن را با استفاده از مواد عایق یا فول پر کنید. این کار می‌تواند حجم هوای سردی که لوله‌های آب منزل شما را احاطه کرده است کاهش دهد. یک روش معمول عایق‌بندی لوله‌ها، استفاده از فوم است که می‌توانید به کمک آن هم دیوارها و همکف را کاملا بپوشانید.
از نوار حرارتی استفاده کنید
اگر سیستم لوله‌کشی شما کاملا روکار است و با محیط تماس مستقیم دارد؛ توصیه می‌کنیم که برای جلوگیری از یخ‌زدن آب در طول مسیرش از نوار حرارتی استفاده کنید. این نوارها تجهیزات بسیار کاربردی هستند که با پیچاندن آن به دور لوله می‌توانید از یخ بستن مایعات در آن جلوگیری کنید. نوارهای حرارتی به میزان بسیار اندکی برق مصرف می‌کنند و گرمای حاصله از آنها بین 80 تا 90 درجه سانتی‌گراد است. اگر بتوانید محصولاتی که دارای سیستم مانیتورینگ هستند را در بازار پیدا کنید که چه بهتر. این نوارها مجهز به سنسوری هستند که بسته به نیاز لوله، گرمایش‌شان تنظیم می‌شود.
درز بین لوله‌ها را عایق‌بندی کنید
حتی اگر از بهترین عایق برای جلوگیری از یخ زدگی لوله آب استفاده می‌کنید باز هم لازم است که درز و محل اتصال بین لوله‌ها را نیز بپوشانید. به خصوص در جایی که لوله‌ها از روی دیوارهای بیرونی عبور می‌کنند. دلیل آن هم این است که مقدار قابل توجهی از گرما درون لوله پلیکا ممکن است از طریق این درزها هدر برود. مهر و موم کردن محل اتصال لوله‌ها به هم با استفاده از فوم نواری درزگیر و فوم منبسط‌کننده نه تنها آنها را ضد آب می‌کند بلکه باعث می‌شود آب حتی در بدترین زمستان‌ها هم درون لوله یخ نزند.
ترموستات سیستم گرمایشی را تنظیم کنید
یکی از سادهترین راهها برای جلوگیری از یخ‌زدگی آب درون لوله‌های ساختمان این است که ترموستات سیستم گرمایشی را روی یک دمای ثابت تنظیم کنید. بسیاری از افراد با هدف کاهش مصرف انرژی، دمای ترموستات سیستم را در روزهای گرم زمستان کاهش می‌دهند. این استراتژی خوبی نیست زیرا می‌تواند باعث ترکیدن لوله‌ها شود و در نهایت هزینه‌های سرسام‌آور تعمیر را روی دست شما بگذارد. با تنظیم این ترموستات روی دمای ثابت در طول زمستان، می‌توانید از تشکیل یخ درون لوله‌ها جلوگیری کنید.
درزهای کل ساختمان را آب‌بندی کنید
برای عایق‌بندی سیستم لوله‌کشی ساختمان، فقط انجام اقدامات ذکر شده کافیست نیست؛ بلکه باید در و پنجره‌های ساختمان را از نظر وجود هر گونه ترک ریزی که می‌تواند باعث یخ زدن لوله شود بررسی کنید. به اطراف پنجره‌ها و چارچوب درب‌ها توجه کنید. فراموش نکنید که اطراف پریز‌های برق را نیز باید کنترل کنید تا هیچ درز و شکافی از چشم‌تان دور نماند. هر گونه سوراخ و درزی که در این بررسی پیدا می‌کنید را باید با بهترین عایق برای جلوگیری از یخ زدگی لوله آب پر کنید. اکیدا به شما توصیه می‌کنیم که درزهایی که در نزدیکی لوله‌ها وجود دارند را با دقت بیشتر بپوشانید. این کار باعث می‌شود هوای گرم درون ساختمان بماند و آب درون لوله‌ها یخ نزند.
همیشه سیستم گرمایشی را روی درجه کم روشن بگذارید
اگر در زمستان قصد سفر دارید؛ مطمئن شوید که سیستم گرمایشی روشن است؛ حتی شده روی درجه پایین. روشن ماندن این سیستم در خانه خالی کار بیهودهای نیست؛ بلکه از افت دما جلوگیری می‌کند و باعث جلوگیری از یخ زدن و ترکیدن لوله‌های آب ساختمان می‌شود. سعی کنید دمای داخلی را روی 22 درجه سانتی‌گراد حفظ کنید؛ زیرا این کار باعث می‌شود آب درون لوله‌های سیستم گرمایشی جریان داشته باشد.
نحوه آب کردن یخ داخل لوله‌ها
اگر در فصل زمستان شیر آب را باز می‌کنید و فقط چند قطره آب از آن بیرون می‌آید؛ ممکن است لوله یخ زده باشد. در این حالت ممکن است حتی لوله ترک برداشته باشد. اگر لوله شکسته ابتدا فلکه اصلی آب ساختمان را ببندید و سپس اقدام به تعویض لوله شکسته کنید. اما اگر وقتی شیر را باز می‌کنید آب مثل قبل از آن جاری می‌شود ولی فشار کمی دارد؛ یعنی هیچ لوله‌ای نترکیده اما سیستم لوله‌کشی نیاز به یخ‌زدایی دارد. در این شرایط می‌توانید مراحل زیر را برای آب کردن یخ داخل لوله انجام دهید. البته اگر مشکوک به مشکل جدیتری هستید حتما با یک لولهکش تماس بگیرید.
- شیر آب گرم را باز کنید. اگر یخ‌زدگی جزئی باشد؛ همین جریان عبور آب می‌تواند به ذوب شدن یخ در لوله کمک کند.
- اگر روش بالا جواب نداد؛ با استفاده از یک حوله که با آب جوش خیسش کرده و آن را دور لوله پیچیده‌اید یا با استفاده از باد گرم سشوار، یخ قسمتی از لوله که مشکوک به یخ زدن آن هستید را باز کنید. هرگز از شعله مستقیم برای گرم کردن لوله استفاده نکنید. این کار ممکن است موجب انفجار شود.
- آنقدر مرحله حرارت‌دهی را ادامه دهید تا فشار آب خروجی از شیر به حالت عادی درآید. سپس تمام شیرهای آب منزل خود را بررسی کنید تا ببینید آیا لوله یخ زده دیگری وجود دارد که نیاز به یخ‌زدایی داشته باشد یا خیر؟ چرا که اگر یکی از لوله‌ها در سیستم لوله‌کشی آب ساختمان یخ بزند؛ سایر لوله‌ها نیز ممکن است یخ زده باشند.
اگر نمیتوانید محل یخ‌زدگی را پیدا کنید یا جایی که احتمال می‌دهید آب در آن یخ زده در دسترس‌تان نیست؛ حتما با یک لولهکش تماس بگیرید. روش های برقکاری ساختمان و سیستم‌های لوله‌کشی، بسیار پیچیده و به هم مرتبط هستند. به همین خاطر ممکن است اگر اقدام اشتباهی انجام دهید؛ به جای اینکه مشکل حل شود فقط هزینه سنگین تعمیر روی دست‌تان بماند.