گرفتگی فاضلاب سینک ظرفشویی یکی از بدترین اتفاقاتی است که برای سیستم لوله‌کشی یک ساختمان می‌تواند بیفتد. برای کمک به رفع گرفتگی سینک ظرفشویی شناخت قطعات سینک و نحوه کار این قسمت از سیستم لوله‌کشی ساختمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. سینک آشپزخانه و روشویی از نظر عملکرد تقریبا مشابه هستند. با این حال یک تفاوت ساختاری مهم بین این دو مدل سینک وجود دارد. سینک‌های ظرفشویی به گونهای طراحی می‌شوند که محلی برای تخلیه آب ماشین ظرفشویی و حتی ماشین لباسشویی در آنها وجود داشته باشد. اما سینک‌های روشویی که در سرویس بهداشتی تعبیه می‌شوند فقط مخصوص تخلیه فاضلاب روشویی هستند. به همین خاطر احتمال گرفتگی سینک ظرفشویی بیشتر از سینک روشویی است. علل و موارد زیادی وجود دارد که می‌توانند باعث گرفتگی موقت فاضلاب سینک ظرفشویی شوند. اما نگران نباشید چرا که این مدل از انسدادها معمولا دائمی نیستند و می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر آنها را رفع کنید.
علت گرفتگی سینک ظرفشویی چیست؟
شما هر روز به دفعات زیاد از سینک ظرفشویی برای شستشو استفاده می‌کنید. بنابراین طبیعی است که به مرور بر اثر تجمع چربی، پرز و مو و حتی بقایای مواد شوینده، خروجی لوله منتهی به آن مسدود شود. این انسداد معمولا موقتی است و به یکی از روش‌هایی که در ادامه توضیح می‌دهیم به راحتی قابل حل شدن است. بنابراین اگر استفاده غیرعادی از سینک ظرفشویی آشپزخانه نمی‌کنید؛ علت گرفتگی آن می‌تواند تجمع ضایعات مختلف از جمله مو، چربی، باقی‌مانده غذا و حتی ته‌مانده مواد شوینده باشد.
روش‌های رفع گرفتگی سینک ظرفشویی
وقتی صحبت از گرفتگی سینک آشپزخانه می‌شود؛ فکر نکنید چاه بازکن‌هایی مانند چنته و سایر شوینده‌های مخصوص رفع گرفتگی فاضلاب که اکثرا مبتنی بر مواد شیمیایی هستند آسان‌ترین راه برای رفع این مشکل‌اند. گاهی اوقات مواد شیمیایی موجود در این محصولات می‌توانند آسیب بیشتری به سیستم لوله‌کشی و لوله و اتصالات فاضلاب وارد کنند؛ حتی اگر به ظاهر گرفتگی را رفع کرده باشند. بعلاوه پاشیده شدن این مواد قوی به اطراف و پخش گاز متساعد شده از آنها می‌تواند به پوست و چشم آسیب جدی وارد کند. شما می‌توانید با روش‌های دیگر این گرفتگی را رفع کرده و از این فجایع جلوگیری کنید. برخی از روش‌های رفع گرفتگی سینک ظرفشویی با استفاده از وسایل و مواد معمولی که در هر خانه‌ای پیدا می‌شود انجام شده و شما را از دردسر تماس با لوله‌کش نجات می‌دهد. در اکثر مواقع شانس اینکه بتوانید خودتان با یکی از این 5 روش گرفتگی فاضلاب سینک ظرفشویی را حل کنید وجود دارد.
-
آب جوش
وقتی مو، چربی، بقایای مایع ظرفشویی و سایر مواد زائد در فاضلاب گیر کرده و موجب ایجاد گرفتگی شده است؛ ممکن است آب جوش تنها راهی باشد که برای از بین بردن انسداد به آن نیاز دارید. این ماده دم دستی ساده‌ترین راه حل است و به عنوان اولین روش رفع گرفتگی سینک ظرفشویی باید روی آن حساب کنید. برای استفاده از این روش طبق دستور زیر عمل کنید:
- نیم گالن آب را روی اجاق گاز به جوش بیاورید یا یک کتری را پر از آب کرده و بگذارید بجوشد.
- آب جوش را مستقیما درون لوله فاضلاب ظرفشویی بریزید.
- بعد از تخلیه کامل آب جوش، شیر آب را باز کنید تا ببینید گرفتگی برطرف شده است یا خیر؟ اگر هنوز آب به آرامی تخلیه می‌شود یا در سینک ثابت می‌ماند این روند را تکرار کنید.
نکته مهم: اگر سیستم لوله‌کشی فاضلاب ساختمان با استفاده از لوله‌های PVC اجرا شده، این روش را امتحان نکنید. زیرا آب جوش می‌تواند این نوع پلاستیک را ذوب کرده یا به آن آسیب برساند. اما اگر لوله‌کشی از جنس لوله و اتصالات UPVC است می‌توانید با کمی کاهش درجه آب این روش را حداکثر دو بار پشت سر هم برای رفع گرفتگی سینک ظرفشویی امتحان کنید.
اگر آب جوش نتواند گرفتگی فاضلاب ظرفشویی را پس از دو بار تکرار رفع کند؛ وقت آن رسیده که به سراغ روش دیگری بروید. در این شرایط احتمالا گرفتگی سینک به دلیلی ایجاد شده که با روش ساده آب جوش رفع آن بسیار سخت است.
2. تمیز کردن سیفون
گیر کردن آشغال، چربی و رسوب در سیفون تخلیه زیر سینک گاهی مهم‌ترین دلیل ایجاد انسداد در خروجی فاضلاب ظرفشویی است. در این شرایط بهتر است لوله و اتصالات زیر سینک را باز کرده و تمام قسمت‌ها به خصوص سیفون را تمیز بشویید و مجددا نصب‌شان کنید. به دلیل پیچیدگی لوله و اتصالات زیر سینک و ارتباطات بین آنها باید هنگام باز کردن سیفون به دقت جای قطعات را به خاطر بسپارید. اگر تا به حال این کار را انجام نداده‌اید و با نحوه باز و بسته کردن سیفون ظرفشویی و اتصلات آن آشنا نیستید؛ پیشنهاد می‌کنید که هنگام باز کردن این لوله‌ها حتما فیلمبرداری کنید تا برای بستن قطعات سر جای اصلی‌شان با مشکل مواجه نشوید.
3. استفاده از تلمبه
اگر گرفتگی مربوط به سیفون و لوله‌های زیر سینک نیست و آب جوش هم نتوانست مشکل شما را حل کند؛ بهتر است به سراغ ابزار ساده‌ای به نام تلمبه بروید که با استفاده از ایجاد خلع و فشار هوا می‌تواند گرفتگی راه فاضلاب را باز کند. البته تلمبه با اینکه دستگاه دستی و ساده‌ای به نظر می‌رسد اما کاربرد آن فوت و فن خاص خودش را دارد. برای اینکه بتوانید با این روش رفع گرفتگی سینک ظرفشویی مشکل را حل کنید باید تلمبه را به روش زیر به کار ببرید:
- سینک ظرفشویی را با آب داغ پر کنید تا جایی که نیمی از آن پر شود و حفره خروج آب کاملا داخل آب گرم قرار بگیرد.
- تلمبه را روی محل تخلیه قرار دهید و چند بار به سرعت دسته آن را بالا و پایین کنید تا عمل پمپاژ انجام شود.
- بعد از چند دقیقه تلمبه را از خروجی آب ظرفشویی جدا کرده و صبر کنید تا ببینید آیا آب تخلیه می‌شود یا خیر.
- این کار را آنقدر تکرار کنید تا سرعت تخلیه آب به حالت طبیعی برگردد.
اگر پس از چندین بار تلاش برای رفع گرفتن به این روش، آب درون سینک هنوز هم به درستی تخلیه نمی‌شود؛ وقت آن رسیده که یک روش متفاوت را امتحان کنید.
4. ترکیب جوش شیرین و سرکه
این روش یک جایگزین طبیعی برای استفاده از پاک‌کننده‌های شیمیایی و چاه بازکن‌هایی است که برای رفع انسداد فاضلاب ظرفشویی و روشویی کاربرد دارند. از آنجایی که جوش شیرین و سرکه در هر خاله‌ای پیدا می‌شود می‌توان گفت که این روش، تقریبا در دسترس‌ترین روش رفع گرفتگی سینک ظرفشویی است. برای استفاده از این ترکیب جادویی و رفع مشکل گرفتگی چاه آشپزخانه با آن، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
- آبی که داخل سینک مانده است را با فنجان یا کاسه از سینک خارج کنید.
- یک فنجان جوش شیرین را در چاه بریزید و در صورت لزوم با استفاده از کاردک یا قاشق پودر را به داخل فاضلاب هدایت کنید.
- سپس یک فنجان سرکه سفید را در دهانه فاضلاب بریزید.
- روی محل تخلیه آب را با استفاده از یک درپوش مناسب یا یک تکه پارچه بپوشانید.
- بگذارید مخلوط به مدت 15 دقیقه همانجا بماند.
- بعد از 15 دقیقه درپوش را بردارید و شیر آب داغ را باز کنید.
- برای از بین بردن گرفتگی‌های شدیدتر در مرحله آخر از آب جوش استفاده کنید.
مانند تمام روش‌های رفع گرفتگی سینک ظرفشویی این روش جایگزین طبیعی نیز ممکن است نتواند صد در صد موثر باشد. با این حال در اکثر مواقع به دلیل بی‌ضرر بودن این ترکیب برای لوله و اتصالات فاضلاب، استفاده از آن توصیه می‌شود.
5. فنر
گرفتگی‌هایی که به هیچ یک از این روش‌ها رفع نمی‌شوند نیاز به فنر لوله‌بازکن دارند. این ابزار یک فنر فلزی مارپیچ است که به راحتی می‌توانید آن را داخل لوله پلیکا فاضلاب هدایت کنید و وقتی سر آن به مانع برخورد کرد با چرخاندنش، رسوب جمع شده در محل را از بین ببرید. البته فنرهای برقی که لوله‌کش‌ها از آن استفاده می‌کنند قدرت بیشتری دارند و برای استفاده از آنها باید مهارت کافی را داشته باشید.
اگر فنر در دسترس ندارید می‌توانید با یک رخت‌آویز سیمی یک فنر موقت بسازید. با استفاده از یک انبر رخت‌آویز را به یک تکه سیم بلند تبدیل کنید. انتهای قلاب مانند رخت‌آویز را به همان حالت نگه دارید؛ زیرا این قسمت همان چیزی است که برای چنگ زدن به رسوب و خرد کردن آن، به آن نیاز دارید. در صورت لزوم می‌توانید از انبردستی برای تنظیم زاویه قلاب استفاده کنید تا به راحتی در لوله فاضلاب ظرفشویی جا شود.
بعد از اینکه رخت‌آویز را به شکل دلخواه درآوردید؛ آن را داخل فاضلاب ظرفشویی فرو کرده و سعی کنید بدون اینکه زیاد فشار بیاورید علت انسداد را از بین ببرید. فشار بیش از حد ممکن است کاری کند که باعث شود رسوبات بیشتر فشرده شده و گرفتگی عمیق‌تری را به وجود آورد. هر زمان که احساس کردید نوک ابزارتان با مانع برخورد کرد، آن را قلاب کنید و سعی کنید با آن ضایعات گیر کرده در لوله پلیکا را بیرون بیاورید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که مطمئن شوید انسداد برطرف شده است. بعد از تخلیه کامل ضایعات و رسوبات، کمی آب داغ درون فاضلاب بریزید تا مطمئن شوید گرفتگی برطرف شده است.
چگونه از گرفتگی چاه فاضلاب ظرفشویی جلوگیری کنیم؟
حالا که با استفاده از یکی از روش‌های بالا کاری کرده‌اید که سینک دوباره به درستی تخلیه می‌شود؛ باید از این به بعد به فکر اقداماتی باشید که از گرفتگی مجدد چاه آشپزخانه جلوگیری می‌کنند. مهم‌ترین اقدام پیشگیرانه، خودداری از ریختن مواد مضر زیر در راه‌آب ظرفشویی است.
- چربی و روغن غذا
- خرده گوشت
- تفاله قهوه
- پوست تخم مرغ
- باقی‌مانده غذاهای نشاسته‌ای مانند ماکارونی، برنج یا نان
- پوست و هسته میوه
- آدامس
- رنگ
- محصولات کاغذی، مانند دستمال کاغذی یا برچسب بسته‌بندی مواد غذایی
سعی کنید روغن باقی‌مانده ته ماهیتابه را در یک قوطی قدیمی بریزید و پس از پر شدن ظرف آن را دور بیاندازید. می‌توانید ضایعات خاص مانند تفاله قهوه و پوست میوه را به کمپوست تبدیل کرده و برای رشد گیاهان از آن استفاده کنید. یکی دیگر از عادت‌های خوب برای جلوگیری از گرفتگی لوله‌های فاضلاب این است که پس از هر بار استفاده از سینک، کمی آب داغ داخل راه فاضلاب بریزید که اگر چربی یا رسوب تازه‌ای در مسیر وجود دارد شسته شود. همچنین می‌توانید یک سبد کوچک کنار سینک بگذارید و ضایعات تر و ریز مانند تفاله چای را درون آن تخلیه کنید. فراموش نکنید که گرفتگی فاضلاب سینک ظرفشویی به یک باره ایجاد نمی‌شود؛ بلکه این تجمع کم کم چربی و ضایعات است که باعث می‌شود بعد از چند سال دیگر مسیر تخلیه لوله و اتصالات فاضلاب ساختمان مثل گذشته باز نباشد.
اگر همه روش‌های رفع گرفتگی سینک ظرفشویی را امتحان کرده‌اید و هیچکدام نتوانست مشکل شما را حل کند باید به سراغ یک لوله‌کش حرفه‌ای بروید. این افراد حرفه‌ای می‌توانند در اکثر مواقع بدون اینکه به لوله‌ها آسیبی وارد کنند مسیر تخلیه آب را باز کنند.