روش های تولید برق در ایران انواع مختلفی دارند که هر کدام مزیت ها و معایب خاص خود را پیش رو خواهند داشت. همانطور که می‌دانید در کشور عزیزمان مشکلات کمبود برق بسیار زیادی وجود دارد. به طوری که به دلیل قطعی های مکرر برق، مخصوصا در فصل تابستان، خسارات بسیار زیادی به دستگاه های الکتریکی مانند یخچال ها و … وارد خواهد شد. حال برخی افراد یک سوال مطرح می‌کنند که روش های تولید برق در ایران به چه شکل هست که ما هر ساله با مشکلات کمبود برق مواجه می‌شویم؟ بنابراین ما در آسمان سمنان تصمیم گرفته ایم تا تمامی روش های تولید برق را در ایران شرح دهیم. با ما همراه باشید.
تمامی روش های تولید برق در ایران و جهان
روش های بسیار زیادی برای تولید نیروی برق در کل دنیا وجود دارد که میزان تولید آنها با یک دیگر متفاوت است. البته ناگفته نماند که این روش ها ممکن است به دلیل شرایط جغرافیایی در هر کشور متفاوت باشد ولی اگر بخواهیم به طور کلی تمامی این روش ها را بیان کنیم، می‌توان روش های زیر را عنوان کرد:
- تولید برق در نیروگاه های حرارتی
- تولید برق توسط انرژی هسته ای
- روش ژئوترمال یا زمین گرمایی
- تولید برق با انرژی بیومس یا زیست توده
- انرژی هیدروالکتریک برای تولید برق
- استفاده از انرژی باد برای تولید برق
- انرژی خورشیدی
- استفاده از انرژی جزر و مد
- استفاده از انرژی موج دریا
- استفاده از ابر های دارای بار الکتریکی
روش تولید برق با نیروگاه های حرارتی
در این روش برای تولید حجم زیادی از برق، با سوزاندن سوخت های فسیلی مانند نفت و گاز، اقدام به گرم کردن یک تانکر آب حجیم می‌کنند. زمانی که این تانکر داغ شد باعث تبخیر آب داخل تانکر شده و این بخار ها باعث به حرکت در آمدن توربین های موجود در نیروگاه می‌شود. البته مصرف آب در این روش خیلی کم است زیراکه بخار آب تولید شده با توجه به دستگاه کندانسور دوباره به داخل تانکر برمی‌گردد.
تولید برق با انرژی هسته ای
یکی دیگر از روش های تولید برق در ایران و جهان، استفاده از انرژی هسته ای است. در این روش با توجه به شکافت های هسته ای در یک راکتور گرمای زیادی آزاد خواهد شد که برای گرم کردن یک حجم زیادی آب استفاده می‌شود. بعد از گرم شدن آب، باعث ایجاد بخار شده و با عبور از یک توربین بزرگ به ژنراتور وصل می‌شود. بعد از بخار آب از ژنراتور، توربین به حرکت درآمده و حجم زیادی برق تولید می‌شود. در نظر داشته باشید که هسته موادی که برای این کار استفاده می‌شود اورانیوم بوده که هزینه بسیار زیادی برای تولید آن خواهد داشت.
روش ژئوترمال برای تولید برق
در این روش نیز مانند روش های قبلی از گرم شدن و بخار شدن آب و در نتیجه حرکت توربین ها برق تولید می‌شود. تنها تفاوتی که این روش با نیروگاه های حرارتی دارد این است که برای گرم کردن تانکر آب از گرمای سیاره زمین استفاده می‌شود که از طریق لوله های زیر خاک به نیروگاه انتقال پیدا می‌کنند.
انرژی خورشیدی جزو بهترین روش های تولید برق
با پیشرفت تکنولوژی روش های تولید برق بسیار بهینه تر شده و بازدهی بهتری پیدا کرده اند. در روش های تولید برق توسط انرژی خورشیدی دو روش وجود دارد. در روش اول از گرمای ایجاد شده توسط نور خورشید و ایجاد بخار و در نهایت با به حرکت درآوردن توربین های حاصل از بخار آب انرژی برق تولید می‌شود. در روش دوم یک سری پنل های مخصوصی اختراع شده اند که برای جذب انرژی تولید شده توسط نور خورشید بکار می‌روند. با توجه به این سیستم براحتی انرژی خورشیدی به نیروی برق تبدیل شده و جزو پاک ترین انرژی های کره زمین بحساب می‌آید.
انرژی بیومس یا زیست توده برای تولید برق
همانطور که تا به الان متوجه شدید اکثر نیروگاه ها با ایجاد گرما اقدام به تولید برق می‌کنند. در هر روش تولید برق برای استفاده از نیروی گرمایی، از موارد زیادی استفاده می‌شود. در روش بیومس یا زیست توده برای تولید انرژی گرمایی از بازماندگان گیاهان و حیوانات استفاده می‌شود و با بخار آب حاصل شده برق تولید خواهد شد.
انرژی هیدرو الکتریک برای برق
بر خلاف روش های تولید برقی که تا به الان مطرح شد، روش هیدرو الکتریک از گرما برای تولید برق استفاده نمی‌کند. در این روش که بسیار مرسوم تر از سایر روش ها است با توجه به حرکت کردن حجم زیادی آب از داخل توربین های هیدرولیک برق زیادی تولید می‌شود. نمونه بارز این روش در سد های کشور است که با ذخیره کردن آب و همچنین آزاد کردن آن باعث به حرکت درآمدن توربین ها و در نتیجه تولید برق می‌شود. البته در این روش باید شرایط آب و هوایی منطقه را در نظر گرفت زیرا با ایجاد سد در مناطق کم بارش باعث تخریب محیط زیست آن ناحیه خواهد شد.
استفاده از انرژی باد
انرژی باد نیز بسیار در تولید میزان برق تاثیر دارد. قطعا در هنگام سفر توربین های بادی را در مسیر خود مشاهده کرده اید. این توربین ها شبیه به پنکه بوده و در زمان هایی که باد در آن ناحیه وجود دارد به حرکت درآمده و باعث ایجاد برق می‌شود. البته برق تولید شده توسط نیروگاه های بادی بسیار کمتر از روش های هیدرو الکتریک است.
انرژی جزر و مد
قطعا تا به الان متوجه شده اید که اکثر روش های تولید برق به واسطه حرکت کردن توربین ها عمل می‌کنند. بنابراین برخی از کشور ها برای تولید نیروی برق کشور خود از انرژی جزر و مد دریا ها استفاده می‌کنند. در این روش با حرکت کردن توربین هایی که روی سطح آب قرار دارند برق تولید خواهد شد.
انرژی موج
دریا ها دائما به دلیل وجود باد، دارای موج هستند. این موج ها به سمت بالا و پایین حرکت کرده و می‌تواند برای به حرکت درآوردن توربین های برقی بسیار کارساز باشند. در کشور های پیشرفته مانند ژاپن با استفاده از توربین های مخصوص شناور بر روی سطح دریا، از امواج ایجاد شده بر روی سطح آب اقدام به تولید برق می‌کنند.
حال که با تمامی روش های تولید برق آشنا شدید، شاید برایتان سوال بوجود بیاید که چطوری این انرژی های برق را به داخل شهر ها و روستا ها انتقال می‌دهند؟ این سوال بسیار مهمی است که در ادامه بیشتر در خصوص آن صحبت خواهیم کرد.
روش انتقال جریان برق از نیروگاه ها به شهر ها و روستاها
مسلما برای اینکه برق تولید شده در نیروگاه ها به شهر ها و یا روستاها برسد باید از یک مسیری عبور کند. این مسیر باید برای انتقال جریان برق ایمن باشد تا بتواند میزان برق را بدون افت ولتاژ به مقصد برساند. تولید برق و رساندن آن بر درب خانه ها چهار مرحله دارد:
- تولید برق
- انتقال برق
- توزیع برق
- تجاری سازی برق
مرحله اول انتقال (تولید برق)
در این مرحله با توجه به روش های تولید برق، انرژی الکتریسیته در نیروگاه های مختلف تولید شده و با توجه به مذاکراتی که صاحبان نیروگاه ها برا شرکت های عرضه کننده برق انجام می‌دهند، آن را به فروش می‌رسانند.
مرحله دوم انتقال برق
حال زمانی که مذاکرات انجام شد باید برای انتقال برق از داخل نیروگاه ها به پست های برق اقدامات لازم انجام شود. در پست های برق، ترانسفورماتور ها ولتاژ الکتریکی مناسب و کافی را کاملا تضمین کرده و پروسه انتقال را براحتی انجام خواهند داد. پست های برق معمولا روی زمین و نزدیک نیروگاه ها، و یا در حومه شهر ها قرار می‌گیرند. البته اگر که این مراکز بزرگ نباشد در داخل شهر نیز ممکن است ساخته شوند.
مرحله سوم توزیع برق
بعد از اینکه انرژی به پست های برق منتقل شد باید در منازل، فروشگاه ها، ادارات، محیط های عمومی و … برق به طور کامل توزیع شود. که اینکار توسط اداره برق محدوده زندگی یا کار شما انجام می‌شود. در واقع مسئول تامین برق سالم به داخل محیط زندگی شما اداره برق منطقه می‌باشد.
مرحله چهارم تجاری سازی برق
حال در مرحله آخر با توجه به میزان استفاده شما از برق، نوبت به تجاری سازی آن می‌رسد. در این مرحله شرکت های توزیع نیروی برق با توجه به میزان استفاده شما از برق در یک بازه زمانی مشخص، اقدام به صدور قبض برق خواهند کرد و شما موظف هستید که هزینه آن را به اداره برق پرداخت نمایید.
سخن آخر
ما در این مقاله سعی کردیم تمامی روش های تولید برق در ایران را به شما بیان کنیم تا بدانید که برای انجام اینکار چقدر زحمت وجود دارد. اگر بخواهیم عدم توجه مسئولان را فاکتور بگیریم، ما می‌توانیم با صرفه جویی در مصرف برق به هموطنان خود در مناطق محروم کمک بسیار زیادی کنیم. ممنونیم که تا به اینجا همراه آسمان سمنان بودید. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید بوده باشد.